TÔI


Thứ Ba, 9 tháng 4, 2013

Tuổi Già ôi Tuổi Già


So sánh một người đã q 60 với thời anh mới 20 tuổi, thì theo Curtis Pesman, tác giả cuốn How a Man
Ages,” ta thể ghi nhn nhng thay đổi như sau:

Da mỏng hơn chùng xuống, độ co giản của da càng ngày càng giảm sút, qua nhiều năm tháng biểu lộ
vui, buồn, ớng, khổ, nhng nét nhăn trên mặt đã hằn sâu lớn.
Tóc bạc, thưa, nhẹ hơn, đường kính của tóc chỉ còn 86 microns (1 phần triệu của 1m) so với 101 microns hồi 20 tuổi.
Hai tròng mắt bị co lại, mc độ ánh sáng vào đến võng mạc giảm đi, khó phân biệt được s vật trong tối, do
đó khi đọc cần phải ánh sáng đủ.
Tai không còn nghe được tiếng động trên tầm 10,000 hertz, như tiếng hót của chim, vì chc năng chuyển thể độ rung từ tai ngoài vào tai trong đã suy thoái.
Men răng càng ngày càng mòn dần quá trình nhai, nghiến, trong khi đó lợi răng co rút lại m lộ khoảng trống gia các chân ng.
Xương mt dần calcium, trở nên xốp, dòn, dễ gãy, lớp sụn các đầu khớp không còn nguyên vẹn, chất nhờn gia các khớp khô đi, sinh ra di chuyển chậm, khó khăn.
Tim không còn bơm đủ máu ra khắp châu thân, một phần do cholesterol đóng dày trên thành đng mạch nên tim phải hoạt động nhiều hơn mới bơm được máu đi.
Các cơ bắp làm cho phổi hoạt động bình thưng suy yếu dần, độ co giản của lồng ngc yếu đi, làm cho lượng dưng khí hít vào chỉ còn bằng một na thời 20 tuổi.
Trọng lượng của thận giảm từ 20% đến 30%, sức lc cht thải của thận chỉ bằng na hồi trẻ, sc cha của bọng đái cũng ch còn chng một na (8 fluid ounces, khoảng non 230cl).
Với năm tháng qua đi, khối não cũng rút nhỏ li giảm trọng lượng, hàng tỷ tế bào não bị mất đi, trí nhớ b
giảm sút……


6 Nên

1/ Khắc chế yếu tố di truyền. Dĩ nhiên yếu tố di truyền tạo cho mỗi con người một tình trạng th bị mắc nhng bệnh cha m người đó đã tng bị, nhưng nhng phương pháp phòng ngừa bảo v sức khỏe hiện đại, nếu áp dụng đúng mc, thể làm giảm đi rất nhiều tính đe da của yếu tố này.

2/ Tập thể dục, thể thao. Rất nhiều các chng đau nhc phát sinh do thiếu hoạt động. Nếu luyện tập thường xuyên thì hệ thống tim mạch s đưc bảo toàn, xương bắp thịt s rn chắc, khe, sự phối hợp chân tay s nhịp nhàng, hu hiu.

3/ Tinh thần luôn được kích thích. Nhng người tưổi cao vẫn nhng sinh hoạt tinh thần đều đặn đầu óc luôn luôn được kích thích, suy nghĩ, tìm tòi như đọc sách, học ngoại ng, chơi ô ch, hay tham gia vào các cuộc thảo luận hng thú s giữ đưc tinh thần minh mẫn, tỉnh táo lâu dài.

4/ tập quán dinh dưng tốt. Cách tốt nhất để chống lại già trước tuổi hay bệnh tật. Thc ăn năng lượng. Phải tìm hiểu nhng phương cách dinh ỡng lành mạnh, cũng như nhng sinh tố hay khoáng chất thể mình cần.

5/ Sống ý nghĩa. Sống phải nhng mục đích đáng đeo đuổi. Ý thc mục đích công việc mình đang
làm d gây cho mình cảm hng, giúp mình tập trung, chú ý, tránh được buồn nản, bẳn gắt, kết quả tích cc s nâng cao giá trị của chính mình.

6/ Biết phòng nga bệnh tật. Đây yếu tố quan trọng giá trị điều chế tiến trình lão hóa. Cần khám tổng quát thường xuyên để kịp ngăn chận c bệnh hiểm nghèo. Đng bao gi nghĩ các chng đau nhc hành hạ mình chỉ hậu quả của tuổi già.
Sau khi phân tích các yếu tố nói trên, Giáo sư Demko đề nghị một lối tính tuổi mới ông cho chính xác hơn. Ông đặt tên cho công thc nh tuổi của ông là: DNA-Plus. DNA viết tắt ca Demko’s Neo Age, Plus ngụ ý già với nhng đặc tính tích cc. Công thc DNA-Plus tính trung bình của 4 lọai tuổi:
Tuổi thời gian, tính theo số năm đã sống.
Tuổi thể chất, tính theo tình trạng sc khỏe.





Tuổi hội, tính theo mc độ sinh hoạt hàng ngày trong việc m, đời sống gia đình, giải trí, hay các công tác thiện nguyện.
Tuổi tâm lý, tính theo kh năng đối phó với khủng hoảng, mâu thuẫn, s căng thẳng trong đời sống, hay thích ng với mọi s thay đổi bất ngờ.
Nếu áp dụng công thc này cho một người đã sống đến 80 năm (tuổi thời gian), tình trạng sc khỏe của một người sống 70 năm (tuổi thể cht), mc đ hoạt động của một người sống 60 năm (tuổi hội), khả năng ng phó của một người mới sống 50 năm (tuổi tâm lý), thì tuổi trung bình của người này s là (80+70+60+50) : 4 = 65 tuổi (Neo Years), nghĩa tuổi chính xác của người này chỉ mới 65 chứ không phải
80 theo cách suy nghĩ thông thường.

8 Không Nên

1/ Không nên tập luyện vào lúc ng sớm.Ta vẫn quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng tốt không khí trong lành. Điều đó không đúng. từ 4-6 giờ ng theo quy luật của đồng hồ sinh hc (biological clock) của người già thân nhiệt đang cao, huyết áp tăng, thn thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 ln buổi tối, nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim d ngng đập. Đã không ít c đi bộ buổi sáng sớm v ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.

2/ Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng.Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc ai gọi đang thế nằm trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dễ dn đến đt mạch máu não. vậy, đang ngủ khi việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng na phút. Bước 1 khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước 2, ngồi dậy tại giường na phút xoa tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất hoặc chm nền nhà na phút rồi mới đng dậy đi.

3/ Không nên ngoái đầu một cách đột ngột. Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày hẹp
đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay ngoắt đầu v phía sau, mạch máu c bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh làm mch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt.

4/ Không nên quá nga c v phía sau. lần một ông c đã v hưu, sức khỏe tốt, khi ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế ta có lẽ do mỏi c nên ông đã nga c v phía sau hơi quá nên bị xỉu luôn. Khi con cháu biết thì na người bên phải của ông đã bị lit, nước mũi nước dãi chảy ròng ròng không nói được na, phải đưa ngay vào bnh viện. Trường hợp này do gần mạch máu nơi c nhiều đốt xương, bình thưng gia các đốt chất nhờn bôi trơn nhưng v già chất bôi trơn kém đi, các đốt ơng trở nên sắc cạnh. Khi nga c ra
phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu
đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu. vậy, người già khi ngồi ghế ta không nên nga c quá mc v phía sau.

5/ Không nên thắt dây lưng quá chặt. Vùng bụng quanh dây lưng nơi gần dạ dày, ruột non, rut già, trc tràng hậu môn. Dây lưng thắt chặt quá s chèn ép các mạch máu bụng, cản tr máu lưu thông, đoạn trc tràng gần hậu môn thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tin ta thường gọi lòi dom. Dây ng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn trạng thái chu sức ép nh hưởng xấu đến tiêu hóa. vậy, không nên thắt chặt dây lưng tốt nhất dùng dây đeo quần qua vai, tiếng Pháp gọi Bretel. Bình thường nhà chỉ nên mặc quần ngủ lồng thun, không nên mặc quần Tây cứ phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị bó.

6/ Khi đi đại tiện không nên rặn quá mc. Táo bón hiện tượng thường gặp người già. Tâm khi đi đại tiện không ai muốn lâu trong nhà vệ sinh nên thường muốn rặn mạnh để đi cho nhanh nng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. c khảo nghiệm v y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh-mạch ở hậu môn gây chảy máu nhưng điều quan trọng hơn huyết áp s tăng thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi u tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, ung nhiều nước để chống táo bón.

7/ Không nên nói nhanh, nói nhiều. Một s nhà khoa học M phát hiện khi chúng ta nói chuyện bình thường chỉ chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động ảnh hưởng tới huyết áp. Thử
nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chm khác nhau. Kết quả cho





thấy người đọc tốc độ va phải thì huyết áp, nhịp tim bình tờng. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tc huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khi đc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó chúng ta thy người già nên nói ít, nói chậm thì lợi cho sc khỏe. Nhng c nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phi nói chậm, nói ít.

8/ Không nên xúc động. Đối với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, quá giận d hoặc quá vui dễ bị nhồi máu tim đt mạch máu não. Do đó, người già không nên xúc động, tránh mọi s tc giận, buồn phiền cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.

Muốn mt sức khoẻ tốt thì cần thời gian, nhưng không đến nỗi lâu như bạn tưởng. Bạn không cần phi làm những điều thường được khuyên như tập thể dục 30 phút mỗi ngày ngủ đủ 7 tới 8 tiếng mỗi đêm.

13 Nên Làm

1/ Chống ung thư (fight cancer): Ăn trái cây với c v (nhưng hãy coi chng trái cây TQ tờng ngâm tẩm formol đấy!). Vỏ trái táo đem lại nhiều lợi ích. Theo các thí nghiệm mới đây thì trong v trái táo đỏ (Red Delicious Apple) hơn 10 hoá chất ngăn chặn s phát triển của ung thư vú, gan, kết tràng. Giáo Rul Hai Liu thuc Đại học Cornell cho rng v các loại táo khác cũng rất tốt. Để tránh nhiễm độc của thuốc trừ sâu, nên mua táo hu (nhất tránh mua táo Tàu).

2/ Dùng nhng thuốc dinh dưõng bổ sung cho đúng. Uống đủ liều lượng vitamin D calcium s giảm rất nhiều rủi ro bị ung thư theo giáo sư Joan Lappe thuộc Đại học Creighton “Vitamin D tăng ờng hệ miễn nhiễm trong cơ thể chống ung thư rất tốt“. Da thể sản xuất vitamin D nhờ ánh nắng mặt trời, nhưng các nhà khoa hc cho biết tốt nhất nên uống thuốc vitamin D bổ sung để bo đảm có đủ vitamin này trong cơ thể (1,100 IU đủ an toàn).

3/ Làm chậm lão hoá (slow aging): Hít dầu thơm Lavender hay Rosemary. Mùi tm của Lavender (oải hương) giúp bạn ngủ ngon giấc vào ban đêm. Lavender cũng rất tốt cho bạn vào ban ngày. Theo nghiên cứu mới đây, mt s phụ nữ tình nguyện hít dầu thơm Lavender hoặc Rosemary (Oải ơng hoặc Hương thảo) nguyên chất trong 5 phút. Kết quả cho thấy mức hormone cortisol trong nước bọt giảm 24 %. Điều này rất tốt vì cortisol hormone gây căng thẳng tâm thần, làm tăng huyết áp hủy hoại hệ miễn nhiễm. Hơn na, nhng người hít nước dầu thơm Lavender (oải hương) nồng độ thp hoặc nưc dầu thơm Rosemary (hương thảo) nồng độ cao s thải được dễ dàng hơn các gốc tự do tc nhng phân tử làm tiến trình lão hoá bệnh tật tăng nhanh.

4/ Cắt giảm cholesterol (cut cholesterol). Thí nghiệm tại Đại học Pennsylvania cho thy nếu ăn ounce (hoặc một nắm)pistachios mỗi ngày thì sau 4 tuần cholesterol toàn phần giảm trung bình 6,7 % cholesterol xấu (LDL) giảm 11,6%. Lợi ích chính của s suy giảm này là rủi ro bị bnh tim s giảm theo (nếu mc cholesterol toàn phần giảm đươc 7 % thì rủi ro bị bệnh tim giảm 14 % ). Theo giáo sư Penny Kris-Etherton trưởng nhóm nghiên cu thì pistachios nguồn cung cấp tt nhất các sterol thc vật tc nhng hợp chất có tác dụng hấp thụ cholesterol. ng nên biết 1 ounce pistachios cha 100 calori, vy nên bớt dầu gim (dressing) hoặc nên ít dùng hay dầu rắc thêm pistachios lên trên sà-lách. - Dùng mật lúa mạch thay vì dùng đường. Mật lúa mch (buckwheat honey) cũng nhng lợi ích khác, như làm chậm s oxy- hoá của chất LDL (cholesterol xấu) bởi khi cholesterol xấu này bị oxy-hoá thì sẽ tạo nhng mảng (plaque) lắng đọng lên thành mạch máu.

5/ Làm dịu các cơn bng nóng (cool hot flashes). Th thật sâu. Theo 3 nghiên cứu mới nhất thì thở đằng bụng thật sâu chậm, thể giảm nhịp độ bị các cơn bng ng xuống phân na. do bị các cơn bng nóng, một phần estrogen giảm, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng tinh trạng căng thẳng thần kinh phần trách nhiệm trong đó khởi kích hệ thần kinh giao cảm. ch giải quyết thở thật sâu để thúc đẩy hệ
thần kinh đi giao cảm tăng hoạt phản ng thư giãn của cơ thể nhờ thế nhịp tim s chậm lai, cơ bắp sẽ thư giãn, huyết áp s giảm. Bạn hãy ngồi thoải mái trên một chiếc ghế, thở thật sâu, hít vào đằng mũi. Thở ra đằng miệng. Nhắm mắt lại để khi bị phân tâm… Giữ làm sao cho bụng ấn vào thấy mm– n vậy bụng
th lên xuống theo mỗi nhịp thở.





6/ Gi cho mắt được tinh tường (keep your vision sharp). Ăn một quả trng hoặc rốt cũng tốt.Nghiên cu cho thấy “trng” nguồn tốt nhất đ cung ng chất chống oxy hoá carotenoid b cho mắt. Lutein zeaxanthin là hai chất carotenoid ch yếu đối vi mắt chỉ hai chất này b dưỡng cho phấn vàng của võng mt. Trng không cha nhiều lutein zaxanthin bằng các rau xanh đậm, nhưng theo giáo sư Elizabeth Johnson thì cơ thể hấp thu các chất chống oxy hoá này từ “trng” dễ dàng hơn. Bạn đng e ngại là mc cholesterol s tăng nếu ăn trng bởi ăn một quả trng mỗi ngày tăng lượng lutein trong máu lên 26% và zeaxanthine lên 38 %, không làm tăng mc cholesterol hay triglycetride.

7/ Tránh đừng để bị viêm (reduce dangerous inflammation)Ăn một ngũ cốc nguyên hạt. Nhóm Iowa Women’s Research Group đã quan sát khoảng 42 ngàn phụ nữ thời k mãn kinh trong vòng 15 năm đã báo cáo là những phụ nữ ăn từ 11 khẩu phần ngũ cc nguyên hạt trở lên mổi tuần s ít nguy bịchết nhng xáo trộn do viêm gây ra so với nhng người ăn ít hơn (xáo trộn do viêm gây ra nhng bệnh liên hệ tới chng viêm mãn tính kể c tiểu đưng, hen suyễn bệnh tim).
Theo giáo David R. Jacobs thuộc Đại học Minnesota thì n cốc nguyên hạt cha nhng thành phần có hoạt tính sinh học của cây. Nhng giúp cho cây sống được thì cũng giúp cho người ăn cây đó sống được”. Các ngũ cốc nguyên hạt nên dùng, oatmeal (bột yến mạch), brown rice (gạo lc), dark bread, whole grain breakfast cereal, bulgur, popcorn (bắp rang)

8/ Rèn luyện sức mạnh cơ bắp (build muscle strength).Duỗi thẳng chân. Nếu bắp thịt chân bị cng thì bạn hãy duỗi thẳng chân ra. Làm như vậy bn s không những cải thiện tính chất mềm dẻo con tăng cường sức mạnh của cơ bắp. Thí nghiệm thc hiện trong 6 tuần lễ với 30 ngụời lớn bị cứng gân hố kheo (hamstrings) chng tỏ nếu luyện tập co duỗi chân 5 ngày một tuần thì s làm bắp thịt bớt cứng gia tăng tầm hoạt
động.

9/ Tăng chất chống oxy hoá (boost antioxidants).Thêm trái bơ(avovado) vào sà-lách. Rau (vegetable) đều không chất béo, nhưng chúng ta lại cần chất béo trong ba ăn để hp thu các chất carotenoid chống ung thư. Trong môt thí nghiệm tại Đại Học Ohio , một s người tình nguyện đã ăn salade avocado lát mỏng hoặc không avocado. Thử máu cho thấy những người ăn avocado một lượng lutein cao gấp 5 lần,
alpha carotene gấp 7 lần beta carotene gấp 15 lần. Ăn trái sung (figs, figues) phơi khô. Các trái cây sấy khô cha nhiều chất chống oxy hoá — đặc biệt trái sung trái mận (plums). Một nhúm trái sung khô (lối 1 ½ ounce, lối 42 gr) tăng khả năng chng oxy hoá lên 9 % gần như gấp đôi so với một tách trà xanh. Ăn sà-lách trái cây. Một hỗn hợp cam, táo, nho, blueberries sc mạnh chống oxy hoá gấp 5 lần so với khi chỉ ăn một trong nhng thứ trái cây ấy thôi. Các thành phần dùng để trộn sa-lách trái cây sắp theo thứ tự độ
cha phenol việt quất (cranberries), táo, nho đỏ, dâu, da, chuối, đào, cam lê. (Phenol một loại hoá chất thc vật thể gim rủi ro bị bệnh mãn tính).

10/ Gi nụ cười lành mạnh (keep your smile healthy). Hãy hôn thắm thiết người bạn tình. Theo bác nha khoa Anne Murray thuộc Viện Academey of General Dentistry, nụ hôn làm tiết nước bọt trong miệng như vậy các vi khuẩn làm sâu răng s bị tiêu diệt. Nếu chẳng may bạn chẳng ai để hôn thì hãy chịu khó dùng loại ko “gơm” (gum) không đường cha xilytol.

11/ Bảo v da dày chống vi khuẩn ( protect your stomach from bugs). Vặn thấp nhiệt độ tủ lạnh. Nếu nhiệt độ trong tủ lạnh cao hơn 40 độ F (lối 3,5 °C) thì thc ăn trong tủ lạnh s bị vì các vi khuẩn bắt đầu nhân bội. Tại Hoa Kỳ mỗi năm trên 75 triệu người bị đau thc ăn nhiễm khuẩn số người chết lên tới 5000. vậy tủ lạnh phải bộ phận điều nhiệt để giữ cho nhiệt độ đ thấp.

12/ Ngăn nga chng đau đầu (prevent headache).Hãy ngẩng đầu lên. Bác Roger Cady, phó chủ tịch hi National Hedache Foundation, nhận định “tư thế của đầu một trong nhng yếu tố liên quan tới đau đu được ít người biết tới nhất”. Một trong nhng thế hại “chúi đầu v phía trước” ( forward head posture, FHP). Nếu c bạn cúi v phiá trước, bạn s phải ngước đầu lên để nhìn, điều này thể làm các dây thần kinh và cơ bắp phiá dưới s đầu bị đè ép. thế FHP này thông thường xẩy ra khi làm việc với máy điện toán.
Bác Colleen Baker thuộc Headache Care Center, Springfield, MO, đưa ra nhng khuyến cáo sau đây nhằm giúp bạn giữ cho đầu thẳng mỗi khi s dụng máy điện toán:
- Tưởng tượng một sợi dây buộc vào đỉnh đầu kéo lên trên.
- Kiểm điểm định k xem tai của bạn ngay phía trên vai hay không.





- Sắp đặt để máy điện toán nhắc nh bạn lặp lại hai điều trên đây sau mỗi na tiếng đồng hồ.

13/ Gi cho trí óc minh mẫn.Uống 2 tách trà xanh mỗi ngày. Nghiên cứu cho thấy trà xanh điều hoà mc cholesterol th giảm rủi ro bị ung thư. Các nhà khoa học còn nhn định trà xanh bảo v chc năng nhận thc. càng uống nhiều trà xanh thì càng tốt. Một nghiên cứu tại Nhật trên 1000 người tuổi trên 70 cho thấy nhng người uống 2 tách trà xanh mỗi ngày đạt đươc thành quả tốt khi làm một s trắc nghiệm v khả năng trí óc (k c trí nhớ). thể còn ảnh hưởng lên s minh mẩn tinh thần, chng hạn như s giao tiếp
với bạn trong khi nhâm nhi tách trà. Phải cng chính nhờ vào điều này t lệ sa sút trí tuệ (dementia) k
c Alzheimer tại Nhật thấp hơn so với Hoa K, người Nhật thường hay uống trà xanh.

Qua kinh nghiệm cuộc sống qua tham khảo các tài liu y học mới nhất, ước mong sẽ giúp các bậc cao niên sống lâu, sng khỏe, sng vui, và tăng thêm nhiều tuổi th.



Không có nhận xét nào: